1. Vermijd te lange zinnen

Lange zinnen lezen is lastig. Maak het je lezers gemakkelijk en hou je zinnen kort. Probeer te lange zinnen op te splitsen, vaak kan je een ‘maar’ of ‘en’ vervangen door een punt en het geheel splitsen in twee zinnen.

Dit wil natuurlijk niet zeggen dat je nooit lange zinnen kan gebruiken. Soms kan een lange zin aangewezen zijn. Lange zinnen kan je leesbaar houden door handig gebruik te maken van komma’s en puntkomma’s. 

Voorbeeld:

Niet: Lange zinnen lezen is erg lastig vooral als er weinig tot geen gebruik wordt gemaakt van interpunctie zoals komma’s en puntkomma’s de lezer zal weinig zin hebben om de volledige tekst te lezen als hij of zij zich telkens moet inspannen om elke zin gelezen te krijgen.

Wel: Lange zinnen lezen is erg lastig, vooral als er weinig tot geen gebruik wordt gemaakt van interpunctie. De lezer zal weinig zin hebben om de volledige tekst te lezen als hij of zij zich moet inspannen om elke zin gelezen te krijgen.

2. Gebruik geen verouderde taal

Het kan ‘immers’ een goed idee lijken om oude klassieke taal te gebruiken ‘teneinde’ je lezer te overtuigen dat je een heel slimme schrijver bent. ‘Uitgezonderd’ enkele klassieke beroepen – zoals de advocatuur – wordt ‘dergelijk’ taalgebruik niet echt gewaardeerd. 

De meeste lezers willen heldere en doordeweekse taal voorgeschoteld krijgen. Dit soort taal leest veel makkelijker. Een goede vuistregel is: gebruik geen woorden die je niet in je dagelijks taalgebruik zou gebruiken.

Voorbeeld:

Niet: Teneinde een goede schrijver te zijn dien je je lezer niet steevast te overtuigen dat je slim bent, dat komt enigszins hautain over.

Wel: Om een goede schrijver te zijn moet je je lezer niet steeds te overtuigen dat je slim bent, dat komt arrogant over.

3. Vermijd passieve zinsconstructies

In een actieve zin is de uitvoerder van de beschreven handeling ook het onderwerp van de zin.

“Jan bakt een taart.”

Passieve zinnen worden anders opgebouwd. De handelende persoon wordt erin weergeven in een zogenaamde “door-bepaling”. Een passieve zin zal steeds een vorm van het hulpwerkwoord ‘worden’ of ‘zijn’ bevatten gevolgd door een voltooid deelwoord. 

“De taart wordt door Jan gebakken.”

Passieve zinnen zijn moeilijk te lezen. Ze halen het tempo uit je tekst. Ze worden door de lezer als vertragend en ingewikkeld ervaren. 

Het is dus een goed idee om actieve zinnen te gebruiken in je tekst. Hierdoor zal de tekst vlotter lezen.

Voorbeeld:

Niet: Mijn tekst werd geschreven door professionele schrijvers.

Wel: Professionele schrijvers schreven mijn tekst.

4. Hou rekening met de opbouw

Correct, hedendaags en actief taalgebruik zijn belangrijk. Daarnaast moet je tekst ook logisch opgebouwd zijn.

Gebruik een logische opbouw van je tekst. 

Begin met een inleiding. Hierin moet je al het doel van je tekst weergeven. Zo las je bovenaan deze pagina reeds dat De Details verbeter en verwerkingsdiensten voor teksten aanbiedt. Dat is meteen ook het doel van deze pagina: websitebezoekers informeren over onze dienstverlening.

Na je inleiding komt de kern van je tekst. In deze fase van de tekst moet alle informatie staan. In dit deel van de tekst kan je jouw boodschap gedetailleerd weergeven. Vergeet niet dat je kern ook gestructureerd moet zijn met witregels en eventuele tussentitels, o.a. om de tekst leesbaar te houden.

Ten slotte is er het slot van je tekst. Aan alles komt een einde, ook aan je tekst. Vergeet nooit een slot te schrijven. Een goed slot koppelt op een bepaalde manier terug naar je inleiding. Misschien formuleer je een antwoord op een vraag die je stelde in de inleiding. In elk geval dient een slot een duidelijke conclusie te hebben.

5. Schrijf een inhoudelijk kwalitatieve tekst

Deze tip klinkt logisch, maar in de praktijk merk je al snel dat vele teksten weinig relevante inhoud hebben. 

Om een inhoudelijk kwalitatieve tekst te schrijven moet je je verplaatsen in de schoenen van je lezer. Stel jezelf de vraag: wat wil mijn lezer uit deze tekst leren? 

Veel schrijvers denken teveel aan zichzelf bij het opstellen van een tekst. Ze denken te veel: Hoe kom ik intelligent over? Hoe kan ik de lezer overtuigen van mijn kunnen?

Alleen als je goed nadenkt over wat je lezer wil lezen kan je een kwalitatieve tekst schrijven.

Hiermee samenhangend zal je ook moeten nadenken over je doelgroep wat precies is. Zo laat je vakjargon beter achterwege als je voor een breed publiek schrijft. Schrijf je voor professionals in een bepaalde branche? Dan kan je uiteraard wel wat jargon gebruiken.

Kwalitatieve teksten schrijven zal vaak betekenen dat je eerst opzoekingswerk moet doen over je onderwerp. Als schrijver kan je niet zomaar op je actieve kennis steunen. Wees dus niet lui en doe wat onderzoek over je onderwerp voor je begint te schrijven.

Niets is zo erg als ongefundeerde of zelfs foutieve beweringen doen in je tekst!

6. Gebruik witregels, kopteksten en opsommingen

Als lezer verdrink je snel in een tekst. Een goede schrijver houdt hier rekening mee en houdt alles overzichtelijk. Hierboven wezen we al op het gebruik van korte zinnen en de structuur van een tekst (inleiding – kern – slot).

Een andere manier om een tekst leesbaar te houden in het gebruiken van witregels, kopteksten en opsommingen.

Witregels zijn de witte ruimtes tussen je verschillende alinea’s. Door hier handig gebruik van te maken verdeel je je tekst in kauwbare alinea’s. Lange blokken tekst zijn immers moeilijk te lezen en schrikken lezers af. Door het geheel in korte en overzichtelijk alinea’s te verdelen, verdeel je ook het werk van je lezer.

Kopteksten zijn een essentieel onderdeel van elke goed gestructureerde tekst. Kopteksten leiden je lezer door de tekst. Ze zorgen ervoor dat het geheel overzichtelijk blijft. Zorg ervoor dat je kopteksten helder weergeven wat de lezer eronder voorgeschoteld krijgt. 

Opsommingen zijn een derde manier om een tekst duidelijker en makkelijker verteerbaar te maken voor je lezer. Als je merkt dat er in je tekst een overzicht wordt gemaakt van vergelijkbare zaken, kan je deze vaak met bulletpoints weergeven. 

Door een doordachte combinatie van witregels, kopteksten en opsommingen maak je zelfs de meest complexe en uitgebreide tekst leesbaar!

7. Schrijven is schrappen

Schrijvers hebben vaak de gewoonte om een tekst langer te maken dan nodig. Om een tekst te verbeteren is het aangewezen om hier en daar enkele woorden of zinsdelen te schrappen.

Het schrappen van overbodige tekst zorgt er uiteindelijk voor dat de tekst beter leesbaar wordt, doeltreffend is en minder tijd kost om te lezen. De lezer komt sneller tot de essentie.

Een aantal voorbeelden van zaken die beter geschrapt kunnen worden:

– Herhalingen. Schrijver hebben vaak de neiging om hun belangrijkste boodschap te herhalen. Vaak is dit echter overbodig;

– Overbodige woorden. Denk bijvoorbeeld aan overbodige adjectieven als “heel erg” of “zeer veel”;

– De werkwoorden kunnen/zullen/worden/willen worden vaak onbewust ter opvulling gebruikt. Vaak kan je de zin duidelijker herschrijven en deze werkwoorden weglaten;

– …

8. Geef voorbeelden

Niemand is gebaat bij een droge theoretische uiteenzetting. Vaak zijn zulke teksten vervelend om te lezen. Lezers haken snel af. 

Enkele relevante voorbeelden kunnen een tekst tot leven brengen en de lezer geboeid houden. 

9. Schrijf foutloos

Het spreekt voor zich dat een goede tekst volledig foutloos moet zijn. Foutloos schrijven betekent het hanteren van perfecte spelling én een correcte toepassing van de grammaticale regels in de Nederlandse taal.

Een aantal moeilijke punten om in je achterhoofd te houden:

– jou(w), u(w), mij(n);

– de vervoeging van je werkwoorden;

– het hanteren van leestekens;

– de apostrof;

– die of dat;

– engelse werkwoorden;

– …

De typische spellcheck van Microsoft herkent de meeste spelfouten, maar zal zeker niet alle subtiele grammaticale fouten oppikken. Blind vertrouwen op deze technologie garandeert geen foutvrije tekst! 

Het kan dan ook een goed idee zijn om je tekst te laten verbeteren door iemand met een betere kennis van de Nederlandse taal.

Ook al schrijf je een boeiende en interessante tekst, in de ogen van veel lezers verlies je alle credibiliteit door het maken van enkele schrijffouten.

10. Lees alles goed na

Schrijven is een proces. Vaak zal de eerste versie van wat je neerschrijft niet ideaal zijn. 

Geef jezelf de tijd om je tekst aan te passen en te herwerken. Het is wellicht een goed idee om je tekst een aantal dagen links te laten liggen en hem achteraf met verse ogen te herlezen alvorens je hem publiceert of doorstuurt. 

Na een paar dagen zal je spontaan verbeteringen kunnen aanbrengen aan je tekst.

Het herlezen en herwerken van een tekst kan langdradig en vervelend zijn. Wil je deze stap in het schrijfproces uitbesteden aan professionele schrijvers? Contacteer dan vrijblijvend De Details op info@dedetails.b